Konstrukcja dachu z lukarną typu „wole oko” – szczegóły techniczne i wskazówki wykonawcze.
Lukarna typu „wole oko” to jedno z najbardziej eleganckich i wymagających rozwiązań architektonicznych stosowanych w konstrukcji dachów. Jej charakterystyczny, łagodnie zaokrąglony kształt nie tylko nadaje budynkowi wyjątkowego wyglądu, ale również wymaga precyzyjnego wykonania oraz znajomości zasad konstrukcyjnych. Na podstawie załączonej grafiki omówimy kluczowe elementy techniczne tej konstrukcji oraz proces jej realizacji.
1. Charakterystyka lukarny typu „wole oko”.
Lukarna „wole oko” wyróżnia się krzywoliniowym kształtem, który płynnie łączy się z połacią dachu. Dzięki temu tworzy harmonijną całość, jednocześnie wpuszczając światło do wnętrza budynku. Tego typu lukarna jest szczególnie popularna w tradycyjnej architekturze dworkowej i stylizowanych budynkach mieszkalnych.
2. Kluczowe elementy konstrukcji.
a) Wyznaczanie krzywizny oczepu ścianek czołowych
Na grafice przedstawiono schemat wyznaczania krzywizny oczepu ścianek czołowych lukarny. Proces ten wymaga precyzyjnych obliczeń geometrycznych, aby zapewnić idealne dopasowanie do połaci dachowej. Krzywizna musi być zaprojektowana tak, aby płynnie przechodziła w pozostałe elementy konstrukcji.
Wskazówki:
Użycie szablonów lub programów CAD do projektowania krzywizny.
Uwzględnienie rodzaju pokrycia dachowego, które wpłynie na promień zakrzywienia.
b) Drewniana ścianka czołowa z krzywoliniowym oczepem.
Ścianka czołowa lukarny wykonana jest z drewna i stanowi podstawę dla całej konstrukcji. Oczep musi być odpowiednio wyprofilowany, aby nadać lukarnie charakterystyczny kształt.
Materiał:
Najczęściej stosuje się drewno klejone warstwowo lub lite o wysokiej wytrzymałości na odkształcenia.
c) Krokiewki oparte na oczepie.
Krokiewki są kluczowym elementem nośnym konstrukcji lukarny. W przypadku „wola oka” ich zakrzywienie wymaga dokładnego dopasowania do krzywizny oczepu oraz połaci dachu.
Technika wykonania:
Stosowanie krokiewek giętych na gorąco lub wycinanych z odpowiednio grubych elementów drewnianych.
Precyzyjne mocowanie krokiewek do oczepu za pomocą specjalistycznych łączników.
d) Podwójnie zakrzywione łaty
Łaty dachowe w konstrukcji „wola oka” muszą być podwójnie zakrzywione, co pozwala na prawidłowe ułożenie pokrycia dachowego (np. dachówek ceramicznych). To jeden z najbardziej wymagających etapów prac, który wymaga dużej precyzji.
3. Schemat płaszczyzn wewnętrznego opływania lukarny.
Wewnętrzne opływanie lukarny wykonuje się najczęściej z płyt gipsowo-kartonowych (g-k). Płyty te są gięte w odpowiedni sposób, aby dopasować je do zaokrąglonego kształtu konstrukcji.
Etapy prac:
Przygotowanie szkieletu nośnego z profili aluminiowych lub drewnianych.
Gięcie płyt g-k za pomocą zwilżania wodą i formowania na szablonach.
Montaż płyt oraz ich szpachlowanie w celu uzyskania gładkiej powierzchni.
4. Wymiany w konstrukcji dachu.
Wymiany to poziome belki stosowane w miejscach, gdzie konieczne jest przerwanie ciągłości krokwi głównych (np. na potrzeby montażu lukarny). Na grafice widzimy zastosowanie wymianów jako wsparcia dla krokiewek lukarny.
Zadania wymianów:
Przenoszenie obciążeń z krokiewek lukarny na sąsiednie krokwie główne.
Stabilizacja całej konstrukcji w miejscu przerwania ciągłości krokwi.
5. Estetyka i funkcjonalność.
Lukarna typu „wole oko” to rozwiązanie, które łączy estetykę z funkcjonalnością:
Pozwala na doświetlenie poddasza przy zachowaniu harmonijnego wyglądu dachu.
Nadaje budynkowi unikalny charakter, szczególnie w projektach stylizowanych.
Wymaga jednak precyzji wykonania oraz użycia wysokiej jakości materiałów.
6. Podsumowanie.
Budowa lukarny typu „wole oko” to proces wymagający zarówno doświadczenia, jak i odpowiednich narzędzi oraz materiałów. Kluczowe aspekty to:
Prawidłowe wyznaczenie krzywizn i dopasowanie elementów drewnianych.
Precyzyjne mocowanie krokiewek i łat.
Staranność podczas wykonywania wewnętrznego opływania z płyt g-k.
Dzięki zastosowaniu tych zasad możliwe jest stworzenie trwałej i estetycznej konstrukcji, która będzie ozdobą każdego budynku przez wiele lat.
